Hanxơ đã trải qua bảy năm phục vụ cho chủ nhân với tất cả sự tận tâm và lòng trung thành. Một buổi sáng đẹp trời, trong khi ánh nắng vàng rực rỡ và những chú chim líu lo trên cành, Hanxơ dũng cảm tiến đến trước mặt ông chủ và nói:
– Thưa ông, thời gian tôi gắn bó với ông đã kết thúc. Xin ông hãy trả tiền công để tôi có thể trở về nhà với mẹ.
Nghe vậy, ông chủ mỉm cười, ánh mắt đầy cảm thông:
– Chú đã phục vụ ta một cách nhiệt tình. Vậy ta sẽ thưởng cho chú xứng đáng với những gì chú đã làm.
Ông trao cho Hanxơ một khối vàng nặng nề, to bằng cái đầu của chú. Hanxơ cảm kích, lấy khăn tay từ trong túi ra để bọc khối vàng, sau đó vác nó lên vai và tiếp tục hành trình về quê. Khi đang đi, chú bất tình cờ gặp một người đang cưỡi một con ngựa đẹp và phóng tới với vẻ mặt hớn hở. Nhìn thấy cảnh này, Hanxơ cảm thán:
– Thật là tuyệt khi cưỡi ngựa! Ngồi lên lưng ngựa giống như đang ngồi trên ghế bành, không phải lo lắng về những viên sỏi dưới đất, chỉ cần băng băng chạy thôi.
Người cưỡi ngựa dừng lại và hỏi:
– Tại sao chú lại đi bộ thế?
– Thưa anh, đó là sự bất đắc dĩ! Tôi đang mang một khối vàng nặng trĩu, khiến tôi phải cúi đầu.
Người kia đề nghị:
– Nếu chú muốn, chúng ta có thể đổi: tôi sẽ cho chú con ngựa, và chú sẽ đưa tôi khối vàng.
Hanxơ mừng rỡ gật đầu:
– Tôi đồng ý, nhưng tôi phải cảnh báo anh rằng khối vàng của tôi nặng lắm đấy. Anh có thể sẽ phải lê la ra đường thôi.
Người kia nhảy xuống ngựa, nhận lấy khối vàng và giúp Hanxơ lên yên. Sau khi đưa dây cương cho Hanxơ, người ấy dạy bảo:
– Để cho ngựa chạy nhanh, chỉ cần tắc lưỡi và gọi: “Hốp! Hốp!”.
Hanxơ thích thú, không còn phải chịu đựng sức nặng nữa. Thoạt đầu, chú cảm thấy vui sướng, nhưng rồi một ý nghĩ chợt thoáng qua tâm trí: “Mình cần ngựa chạy nhanh hơn!”. Chú tắc lưỡi kêu: “Hốp! Hốp!”, và con ngựa bỗng dưng chạy như bay. Hanxơ không kịp trở tay, bị hất văng xuống hố ven đường. May mắn thay, một bác nông dân đang dẫn bò đi qua kịp thời giúp ngựa dừng lại.
Hanxơ lồm cồm bò dậy, mình mẩy thâm tím. Chú buồn rầu nói với bác nông dân:
– Cưỡi con ngựa này rất nguy hiểm, nó lắc lư khiến tôi dễ gãy cổ. Tôi nghĩ mình sẽ tìm một phương tiện khác, như một con bò chẳng hạn, vừa an toàn lại có thể cho sữa.
Bác nông dân cười và nói:
– Nếu chú thích bò, tôi đồng ý đổi! Tôi sẽ lấy ngựa.
Hanxơ vui vẻ đồng ý, và khi người kia lên ngựa phóng đi, chú bắt đầu ung dung dẫn bò về quê, lòng tràn đầy sự hào hứng với món hời vừa mới đổi được.
– Giờ thì chỉ cần có bánh mì, tôi không còn lo lắng về thức ăn nữa. Ngày nào cũng có sữa, bơ và pho mát. Thật hạnh phúc! – Hanxơ nghĩ.
Khi đến một quán nhỏ, hanxơ dừng lại, ăn uống no say, lương thực mang theo đã hết. Còn một ít tiền, chú mua nửa cốc bia và tiếp tục hành trình về mẹ. Trời giữa trưa nóng nực, Hanxơ phải băng qua một bãi hoang dài, thấm mệt mỏi. Đột nhiên, chú nhớ ra:
– Mình có thể vắt sữa bò uống để giải khát.
Chú buộc bò vào một cây khô và cố gắng hứng sữa bằng mũ. Nhưng không thể, bò nóng lòng đã đá thốc một cái vào đầu Hanxơ khiến chú ngã lăn ra bất tỉnh. Rất may, một người thợ mổ heo đi qua kịp thời cứu giúp.
– Ôi, chú bị thương nặng quá! – Người thợ lo lắng.
Hanxơ kể lại tình huống ngốc ngếch của mình. Người thợ mổ trao cho Hanxơ một cái chai đựng nước và bảo:
– Uống cho hồi phục sức khỏe. Bò của chú đã quá già rồi, không cho sữa nữa. Nên hoặc là bán thịt hay cho nó kéo xe thôi.
Hanxơ lẩm bẩm:
– Trời ơi, thật khổ! Bò mà mang về làm thịt thì tuyệt quá, nhưng tôi không thích ăn thịt bò mấy. Nếu được con lợn non béo ngon kia thì thật là tuyệt!
Người thợ tốt bụng nói:
– Thôi, tôi đổi cho chú, lấy bò.
Hanxơ thật không ngờ mình lại gặp may mắn như vậy, vui vẻ trao bò và cẩn thận dắt lợn theo đường về. Trên đường về, chốn thi vị quản lại gặp một gã đang đưa con ngỗng trắng xinh đẹp đi dự lễ.
Hanxơ kể cho gã về những món hời mình đã đổi chác.
– Ngỗng này mập mạp, nộm béo nhờ được vỗ trong hai tháng – gã nói.
Hanxơ gật đầu:
– Nhưng lợn của tôi cũng không kém đâu.
Gã kia nhìn quanh rồi nói:
– Chú biết không, con lợn đó đã mất tích ở nông thôn. Nếu họ tóm được chú với con lợn, chú sẽ gặp nguy hiểm lớn đấy.
Hanxơ hoảng hốt:
– Ôi không! Tôi không thể lâm vào cảnh này được. Anh hãy lấy con lợn, tôi xin đổi con ngỗng đi!
Gã kia không muốn thấy Hanxơ khổ, đồng ý giúp chú. Trở về với ngỗng, Hanxơ thầm nghĩ: “Mình đổi được viên ngọc quý này, có thể làm tiệc nướng và còn lông ngỗng trắng tuyệt đẹp”.
Khi đi qua một làng, Hanxơ thấy một người thợ mài đang làm việc một cách hăng say, phiến đá quay tròn phát ra âm thanh vui tai:
– Tôi đang mài dao, cuộc sống thật dễ chịu!
Hanxơ chợt để ý:
– Thật vui vẻ làm việc như thế, chắc anh hạnh phúc lắm nhỉ?
– Đúng, thưa chú! Nghề của tôi luôn mang lại tiền bạc. Nhưng mà ngỗng kia chú mua ở đâu?
– Không, tôi đã đổi từ lợn.
– Vì sao vậy? – Người thợ hỏi.
– Bởi vì tôi đã đổi bò lấy lợn.
– Còn bò?
– Tôi đổi ngựa lấy bò.
– Thế ngựa đâu?
– Nó là món quà tôi có sau bảy năm làm việc.
Người thợ cười nói:
– Chú đã xoay sở rất tốt! Nhưng ai có tiền trong túi mới thật sự hạnh phúc.
Hanxơ cảm thấy mong mỏi và tự nhủ: “Đúng vậy! Trong túi luôn có tiền mới là điều ngọt ngào nhất thế gian”. Họ tiếp tục trò chuyện và cuối cùng, Hanxơ đã đổi ngỗng lấy đá mài.
Người thợ đã mang cho Hanxơ một hòn đá khác nặng hơn, và nói: “Chú hãy cẩn thận với nó, vì nó rất hữu dụng!”
Hanxơ vui sướng ôm đá ra đi, lòng thầm cảm ơn số phận đã mang đến cho mình những điều tốt lành. Nhưng vì đã dậy sớm và đói bụng, chú cảm thấy nặng chiếm và chùn chân. Như một con ốc, Hanxơ tìm đến một dòng suối để nghỉ ngơi và uống nước. Khi cúi xuống để uống, vô tình đụng phải hai viên đá làm chúng rơi xuống dòng nước.
Thấy vậy, Hanxơ vui mừng khôn xiết:
– Ôi, thật là hạnh phúc! Tôi đã thoát khỏi gánh nặng. Không có gì vướng víu nữa, tôi sẽ tiếp tục về nhà với mẹ!
Một nụ cười tươi tắn nở trên mặt Hanxơ, lòng tràn ngập niềm vui và sự tự tại.
Chúc các bạn, anh, chị em có được những giờ phút thư giãn khi đọc truyện cổ tích tại website Cổ tích Việt Nam.
