Ngày xưa, ở một làng quê yên bình, có một chàng trai trẻ tuổi tài năng, làng xóm đều biết đến tài thổi sáo của chàng. Những âm thanh mượt mà từ cây sáo trúc đã khiến mọi người, từ già đến trẻ, đều say mê, đắm chìm trong giai điệu nhẹ nhàng ấy. Chính vì vậy mà một cô rắn lục, sống trong những bụi cây rậm rạp, đã bị tiếng sáo mê hoặc đến nỗi quyết tâm hóa thành người để có thể chiếm được trái tim chàng, mặc cho chàng đã có một người vợ xinh đẹp và hiền lành.
Một ngày nọ, sau khi giành được giải nhất trong cuộc thi thổi sáo, chàng trai hân hoan trở về nhà. Mặt trời đang lặn, bầu trời nhuốm sắc cam hồng, tạo nên một khung cảnh huyền diệu. Khi chàng bắt gặp hình bóng người vợ trẻ xinh đẹp của mình đang đứng chờ, má lúm đồng tiền trên cặp môi của cô rạng rỡ như hoa nở. Không biết rằng, đây là con rắn lục đã trá hình, người vợ giả này hoàn toàn chiếm đoạt hình dáng, giọng nói và cả nét duyên dáng của vợ chàng.
Về đến nhà, chàng ngỡ ngàng khi thấy hai người phụ nữ giống nhau như hai giọt nước, khiến chàng không biết đâu là thật, đâu là giả. Trong lòng bỗng dấy lên nỗi nghi ngờ, chàng liền tìm đến một ông lão khôn ngoan, nổi tiếng với khả năng phân biệt đúng sai. Sau khi nghe chàng tâm sự, ông lão đáp:
“Ta sẽ giúp con, nhưng phải thử thách cả hai người.”
Ông lão gọi cả hai người đàn bà trẻ đến và dùng vải đen bịt mắt họ lại. Ông đưa cho mỗi người ba chiếc áo có mùi hôi khác nhau của ba người đàn ông. Ông dặn:
“Ngửi thử, ai nhận ra áo chồng mình thì gật đầu, không phải thì lắc đầu.”
Người vợ thật ngửi trước, người vợ giả ngửi sau. Nhưng nhờ đôi mắt kỳ diệu của mình, cô rắn lục đã nhìn thấu mọi thứ. Cô giả dạng vợ chồng chàng, khôn khéo bắt chước từng cử chỉ, hành động và lời nói. Kết quả, cả hai đều nhận ra áo của chồng.
Tiếp theo, ông lão mang ra ba bát canh được chế biến với những gia vị khác nhau. Ông cũng dặn dò như trước. Người vợ thật thử trước, hương vị nồng nàn từ bát canh gừng tuy cay nhưng lại rất thơm ngon khiến cô gật đầu nhẹ nhàng. Thấy vậy, cô rắn lục cũng làm theo nhưng tất cả đều diễn ra như mọi lần.
Hôm sau, ông lão lại tổ chức một thử nghiệm khác. Hai người phụ nữ đứng tại hai vị trí cách xa nhau, cùng nhìn ra con đường. Ông nói:
“Ta sẽ cho ba chàng trai đi qua. Ai là chồng mình thì phải gọi. Ai sai sẽ phải chịu hình phạt.”
Cô vợ giả lo lắng nhưng nhanh trí nghĩ ra kế hoạch để bảo vệ mình. Khi chàng trai đầu tiên xuất hiện, cô đứng im lặng. Chàng trai thứ hai cũng không phải. Đến khi chàng trai thứ ba đến, khi mà người vợ thật vẫn im lặng, cô rắn lục đã không thể chờ được, vẫy tay gọi:
“Anh ơi! Em ở đây!”
Ngay lập tức, ông lão dẫn chàng trai thứ ba đến trước cô vợ giả và nói:
“Cô đã tự thừa nhận là người vợ của kẻ cướp chồng.”
Rồi Mr. Lão quay sang hỏi người vợ thật:
“Có đúng là trong ba chàng trai không có ai là chồng cô không?”
Người vợ thật cười nhẹ:
“Thưa ông, dù ở xa đến đâu, lòng tôi vẫn nhận ra chồng mình.”
Ông lão bèn cho tiếp tục thử nghiệm, ba chàng trai khác đi qua. Khi phía xa, người vợ thật nhìn thấy chàng thổi sáo tài giỏi của mình, niềm vui bừng sáng trên khuôn mặt. Cô gọi to:
“Anh ơi! Đó chính là chồng em!”
Mọi nghi ngờ đã được xóa tan. Ông lão nhìn cô vợ giả với ánh mắt nghiêm khắc:
“Cô đã để lộ bản chất của mình và sẽ phải chịu cảnh bị trừng phạt theo luật làng.”
Dẫu vậy, cô rắn lục đã không thể chịu đựng thêm đau đớn, khi ông lão vừa vung roi thì cô đã biến thành con rắn lục và trốn thoát. Hai vợ chồng chàng thổi sáo bỗng chốc bừng tỉnh, họ biết mình đã thoát khỏi cạm bẫy và cùng nhau tạ ơn ông lão.
Ông lão mỉm cười, ánh mắt đầy vẻ mãn nguyện:
“Giải được điều phải trái trong đời đã là phúc lộc của ta.”
Chàng trai liền rút cây sáo và thổi lên những giai điệu ngọt ngào, vang vọng trong không gian dịu dàng, như một bản hòa ca của cuộc sống. Hàng xóm lũ lượt đến nghe, lòng người hòa quyện với nhau, nâng cao thêm tình yêu thương.
Một buổi chiều khi người vợ đang gội đầu bên bờ ao, tiếng sáo của chồng ngân nga bên tai, bỗng nhiên, một con chim lạ vỗ cánh xuống gần chỗ cô. Một chùm hoa nhỏ màu xanh phớt vàng với mùi hương thoang thoảng rơi xuống chân cô, nở ra thơm ngát. Đêm đến, mùi hương đậm đà hơn bao giờ hết, khiến cô nảy ra ý tưởng để chồng đặt bông hoa bên cửa sổ.
Sáng ra, điều lạ kỳ xuất hiện. Không chỉ một mà hàng chục chùm hoa đẹp đẽ, xanh vàng như những vì sao năm cánh nở rộ bên cạnh cửa sổ. Ngọn gió nhẹ đưa hương hoa bay xa tỏa khắp căn nhà.
Mỗi chùm hoa này gọi là hoa thiên lý. Tên gọi ấy gợi nhớ đến người vợ hiền lành, tên là Lý. Cô đã vượt qua thử thách để chứng minh điều cảm động sâu sắc về tình yêu chân chính của một người vợ. Ông lão, với hôm đó đã tự hỏi:
“Liệu có thể có ai xa vạn dặm mà vẫn nhận ra được tình yêu chồng chỉ riêng một lòng?”
Thế là họ đã sống hạnh phúc bên nhau, vun vén cho tổ ấm nhỏ, nơi mà tiếng sáo của chàng trai với giai điệu tuyệt diệu đã hàn gắn mọi tổn thương. Mỗi sáng, họ cùng nhau chăm sóc những dây thiên lý, và dù rắn lục có trở lại, thì tình yêu vẫn mãi là vĩnh cửu. Câu chuyện ấy, cho đến nay, vẫn sống mãi trong lòng người dân như một minh chứng cho tình cảm chân thành, và giá trị vô giá của lòng thủy chung.
Chúc các bạn, anh, chị em có được những giờ phút thư giãn khi đọc truyện cổ tích tại website Cổ tích Việt Nam.