Truyện cổ tích dân gian – Chuyện về Gã thợ xay khốn khổ

Ngày xửa ngày xưa, trong một ngôi nhà xay gạo nhỏ bé nằm ở ngoại ô thôn quê, có một bác thợ xay nghèo khổ sống một mình. Bác đã già, mái tóc bạc trắng như tuyết và đôi tay gày gò, nhưng ánh mắt vẫn sáng rực lên ý chí và nghị lực. Bên cạnh bác là ba gã giúp việc trẻ tuổi, mỗi người một tính cách. Họ đã làm việc cùng bác một thời gian dài, nhưng dường như chẳng ai trong số họ thật sự quan tâm đến ân tình mà bác đã dành cho mình.

Một hôm, bác thợ xay quyết định gọi cả ba gã lại và nói:

– Ta đã yếu lắm rồi, không còn đủ sức làm việc. Ta muốn ngồi bên lò sưởi để nghỉ ngơi. Các cháu hãy ra ngoài tìm kiếm con ngựa đẹp nhất. Ai mang được con ngựa hay nhất về sẽ được sở hữu ngôi nhà xay này và phải chăm sóc ta cho đến khi ta nhắm mắt xuôi tay.

Trong số ba gã, có một người tên là Hanxơ, là một chàng trai hiền lành, chất phát, thường bị hai gã còn lại coi thường và gọi là ngốc nghếch. Nhưng Hanxơ lại không để tâm đến những lời lẽ đó. Cả ba người ngay lập tức khởi hành, khi gần tới làng, hai gã đầu tiên không ngần ngại mà chế giễu:

– Này Hanxơ, tốt nhất mày ở lại đây. Suốt đời mày cũng không kiếm nổi một con ngựa thảo nào đâu.

Dù vậy, Hanxơ vẫn kiên quyết đi cùng. Đến chiều tối, khi ánh trăng bắt đầu phủ bóng lên rừng cây, cả ba đã tìm được một hang đá để nghỉ ngơi qua đêm. Hai gã kia nhắm mắt chờ cho Hanxơ ngủ say thì lén lút dậy ra đi, để Hanxơ lại một mình trong hang tối tăm. Hanxơ tỉnh dậy, cảm thấy lạc lõng:

“Ôi! Mình đang ở đâu thế này?”

Chú đứng dậy, nhìn quanh những bức tường đá lạnh lẽo và chơ vơ, lòng tràn đầy lo âu. Rất nhanh, chú đã thoát khỏi hang và bước vào một khu rừng tươi đẹp đầy cây cối xanh tươi. Chú suy nghĩ trong đầu:

“Mình đã bị bỏ rơi rồi. Biết kiếm đâu ra ngựa bây giờ?”

Khi đang mải nghĩ, Hanxơ bỗng gặp một con mèo lông đốm nhiều màu, đôi mắt sáng lấp lánh, chú mèo ngẩng đầu lên và hỏi:

– Này Hanxơ, cậu đi đâu vậy?

Hanxơ, lúc đầu tỏ vẻ thờ ơ:

– Bộ mày có giúp được tao sao?

Chú mèo chậm rãi đáp:

– Tôi biết cậu muốn gì rồi. Cậu muốn có một con ngựa đẹp, đúng không? Chỉ cần cậu theo tôi, hầu hạ tôi trung thành trong bảy năm, tôi sẽ tặng cho cậu một con ngựa tuyệt vời nhất.

Hanxơ nghĩ thầm:

– Liệu nó có thật không?

Chú quyết định đi theo mèo và ngay lập tức bị dẫn đến một lâu đài lộng lẫy, nơi mà tất cả những chú mèo con đều hầu hạ cho chú mèo đốm. Những chú mèo chạy nhảy nhịp nhàng, phục vụ bữa tiệc thật hoành tráng. Khi màn đêm buông xuống, âm nhạc vang lên từ ba chú mèo: một chơi đàn, một vĩ cầm, và một thổi kèn thật vui tai. Sau khi thưởng thức bữa ăn, chú mèo đốm vui vẻ nói:

– Hanxơ, lại đây nhảy múa với tôi nào!

Hanxơ ngần ngại:

– Không, tôi không nhảy múa đâu. Tôi chưa bao giờ nhảy như vậy!

Chú mèo lại bảo với lũ mèo con:

– Thôi, các cậu đưa Hanxơ đi ngủ đi.

Lập tức, một chú mèo cầm đèn dẫn Hanxơ vào phòng, một chú tháo giày cho chú, còn một chú khác thổi tắt đèn. Sáng hôm sau, những chú mèo lại đến giúp Hanxơ dậy. Một chú đi tất, một chú xỏ giày, một chú rửa mặt cho chú, khiến Hanxơ cảm thấy thật ấm áp và đặc biệt.

Dù vậy, hàng ngày Hanxơ vẫn phải phụng sự chú mèo, chẻ củi bằng chiếc rìu bạc, cưa vàng, và chùa bằng đồng. Thời gian trôi qua, cuộc sống của chú trong lâu đài với những chú mèo trở nên thân thuộc và đã bảy năm trôi qua.

Cuối cùng, chú mèo đốm hỏi:

– Hanxơ, cậu có muốn thấy ngựa của mình không?

Hanxơ vui mừng đồng ý. Chú mèo mở cánh cửa vào kho, nơi mười hai con ngựa đều quý phái, bóng bẩy như ánh lửa. Hanxơ không thể nào kiềm chế nỗi mừng rỡ.

Chú mèo cung cấp cho Hanxơ một bữa ăn thịnh soạn và nói:

– Thôi cậu về nhà đi. Tôi sẽ mang ngựa cho cậu trong ba ngày tới.

Hanxơ phấn khởi trở về nhà xay. Trên đường, mèo chỉ dẫn cậu từng bước. Mặc dù không được mặc bộ quần áo mới nào, nhưng Hanxơ cảm thấy thật hạnh phúc. Khi về đến ngôi nhà xay, Hanxơ thấy hai gã kia cũng đã quay trở lại, mỗi người mang theo một con ngựa, nhưng một con thì mù, một con thì què.

Họ cười nhạo Hanxơ khi nghe chú nói:

– Ngựa của tôi sẽ đến sau ba ngày nữa.

Họ lắc đầu và chế giễu:

– Hanxơ, mày chẳng thể nào có được một con ngựa ra hồn đâu!

Khi vào nhà, bác thợ xay không để Hanxơ ngồi chung bàn, vì lo ngại rằng vẻ ngoài rách rưới của chú sẽ làm xấu hổ. Họ chỉ để riêng cho chú một ít thức ăn và buộc Hanxơ phải ngủ trong chuồng ngỗng không giữa rơm rạ. Ngày hôm sau, khi ánh sáng bình minh bừng sáng, cỗ xe sáu ngựa với những chú ngựa lấp lánh xuất hiện. Giữa tiếng ngỡ ngàng và kinh ngạc, một nàng công chúa xinh đẹp, giống hệt con mèo lông đốm mà Hanxơ đã hầu hạ, bước xuống xe và tiến vào nhà xay.

Công chúa hỏi bác thợ xay:

– Xin cho tôi hỏi, gã thợ xay nhỏ nhất, người mà các ngài không dám để trong nhà, hiện đang ở đâu?

Bác thợ xay, với vẻ mặt ngượng ngùng, chỉ ra chuồng ngỗng và nói:

– Ôi, hắn đang nằm ở đó vì chúng tôi không dám để hắn trong nhà vì trông hắn thật rách rưới.

Công chúa lập tức ra lệnh gọi Hanxơ lên, và lúc họ tìm thấy chú, Hanxơ phải túm chiếc áo ngoài để che cơ thể. Người hầu liền lấy những bộ quần áo thanh lịch, lộng lẫy ra, tắm rửa cho chú, mặc vào cho chú. Chỉ trong chốc lát, Hanxơ bỗng trở nên trang nhã hơn bất kỳ hoàng tử nào.

Sau đó, công chúa muốn xem những con ngựa mà hai gã xay bột đã mang về, và khi thấy hai con ngựa mù và què, nàng bảo:

– Mang con ngựa thứ bảy vào đây! Nó luôn luôn tỏa ra sự quý phái.

Tất cả mọi người đều ngạc nhiên khi nhìn thấy con ngựa tuyệt đẹp, và công chúa nói:

– Đây là ngựa của gã xay bột thứ ba, chính ngay Hanxơ này.

Bác thợ xay, trong lòng bàng hoàng, nói:

– Nếu vậy, chú ấy phải được hưởng ngôi nhà xay.

Công chúa đáp lại với nụ cười:

– Ngựa đã có, còn bác hãy giữ lại ngôi nhà xay. Tôi sẽ dắt Hanxơ lên xe đi thẳng.

Và thế là, cả hai đã đến ngôi nhà mà Hanxơ đã xây dựng bằng những dụng cụ bằng bạc. Thật kỳ diệu, ngôi nhà đã biến thành một lâu đài lộng lẫy, nội thất bên trong đều bằng vàng bạc chói lọi. Họ đã sống bên nhau, hạnh phúc mãi mãi.

Hanxơ trở nên giàu có, tiền tài không bao giờ cạn kiệt. Câu chuyện này dạy chúng ta rằng sự ngốc nghếch bên ngoài không thể quyết định giá trị thực bên trong con người.