*Chương này có nội dung ảnh, nếu bạn không thấy nội dung chương, vui lòng bật chế độ hiện hình ảnh của trình duyệt để đọc.
Như mọi người đều biết, Héra đã nhiều lần phải thấm đòn cay đắng, lòng đau như cắt khi phải chứng kiến Zeus, vị thần tối cao, với vẻ ngoài quyến rũ và lôi cuốn, lại nổi tiếng với tính cách “bướm ong”, say mê những cuộc tình chớp nhoáng, không hề suy nghĩ đến những đau khổ mà hành động của mình có thể mang lại cho vợ. Là nữ thần đại diện cho hôn nhân và hạnh phúc gia đình, Héra không thể chấp nhận được những mối tình vội vàng của Zeus; mỗi cuộc tình bên ngoài đó, trong mắt nàng, chẳng khác gì một mũi dao đâm thẳng vào lòng tự trọng và sự tôn nghiêm của gia đình. Thực tế, Héra đã không ít lần “đánh ghen” một cách dữ dội, và câu chuyện về Io là một trong những minh chứng nổi bật nhất cho sự phẫn nộ của nàng.
Io, con gái của thần Sông Inachos, vị vua của đất Argos, được sinh ra mang trong mình vẻ đẹp rực rỡ, cái loại sắc đẹp khiến những người thiếu nữ đồng trang lứa phải ghen tị. Tin đồn về nàng lan rộng như gió, và một ngày kia, thông tin về cô gái xinh đẹp này đã đến tai thần Zeus. Kể từ khoảnh khắc đó, những giấc ngủ của Io trở nên rối loạn bởi những giấc mơ kỳ lạ không ngừng xuất hiện, không phải là những cơn ác mộng, mà là những giấc mơ êm đềm tràn đầy tình cảm. Io thường thấy hình ảnh một chàng trai, không ai khác chính là Zeus, đến bên cạnh, thì thầm những điều ngọt ngào, mà mái tóc dài trắng trong như mây và đôi mắt ánh lên tình yêu thương hoàn mỹ.
“Io ơi,” chàng trai nói, “tôi không thể mang lại cho nàng hạnh phúc mà nàng xứng đáng trong bốn bức tường kín đáo này. Với sắc đẹp của nàng, nàng cần phải tìm được một người thương xứng đáng. Nhưng hãy đến cánh đồng xanh bên hồ Lerne, nơi tôi sẽ được tròn mắt ngắm nhìn nàng, để thỏa mãn cơn khao khát đã ngăn cản tôi bao lâu.” Những giấc mơ đã nghiến nát tâm trí Io, khiến nàng cảm thấy không thể giữ bí mật nữa. Do đó, nàng đành lòng thổ lộ với vua cha về những giấc mơ kỳ lạ này.
Vua Inachos, lo sợ trước những lời tiên tri, liền cử người đến cầu xin sự chỉ dẫn từ các đền thờ Delphes và Dodone. Các lời tiên tri lại mang đến một thảm kịch lớn hơn: nếu Io không làm theo tiếng gọi trong giấc mơ, thần Zeus sẽ phẫn nộ và trừng phạt cho sự kiêu ngạo này bằng cách tiêu diệt toàn bộ dòng dõi của nhà vua. Mặc dù bất đắc dĩ, Inachos cảm thấy không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đuổi Io ra khỏi cung điện, trong khi Io, vì tình thương gia đình, đành phải chấp nhận số phận, chấp nhận lời mời của Zeus.

Khó khăn từ phía Zeus chính là việc phải tránh ánh mắt của Héra. Zeus không thể để nàng truy ra mối tình vụng trộm này. Thần nhanh chóng hóa mình thành một đám mây đen kịt, dày đặc, bao phủ bầu trời và mặt đất, làm cho mọi thứ trở nên tối tăm và u ám như đêm. Dù Héra có thông minh đến đâu cũng không thể nào xuyên thấu qua bóng đen dày đặc đó. Zeus yên tâm bay đến với Io, nhưng Héra lại không phải là người dễ dàng bị lừa. Nhận thấy bầu trời bất thường, nàng lập tức ra đi tìm kiếm chồng. Sau nhiều nỗ lực tìm kiếm khắp nơi trên đỉnh Olympus, chẳng thấy dấu vết, Héra chợt hiểu ra và vội vàng lao xuống trần gian, ra lệnh cho những đám mây tan biến ngay lập tức.
Khi nàng đến nơi, Zeus đang đứng bên một con bò cái trắng muốt, vẻ đẹp kiêu sa đến nỗi khiến mọi ánh nhìn phải ngẩn ngơ. Zeus, dù đang trong tình trạng khó xử, lại lừa Héra bằng cách nói:
“Hera, nàng có thấy con bò cái này không? Nó thật kỳ diệu, như vừa từ lòng đất mà hiện ra!”
Héra, ánh mắt lấp lánh, ngay lập tức bị cuốn hút. “Quả thực nó đẹp quá, hãy cho ta con bò này, Zeus. Ta sẽ yêu thương và chăm sóc cho nó.”
Zeus không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đồng ý, chịu đựng sự căng thẳng trong lòng. Héra, để chắc chắn, đã giao cho Argus, một gã khổng lồ với trăm con mắt, nhiệm vụ canh giữ con bò cái vô giá. Với sức mạnh và sự tỉnh táo của mình, Argus kiên quyết bảo vệ, không để Zeus có cơ hội gặp lại Io.
Nhưng thần Zeus không từ bỏ dễ dàng. Thần giao cho Hermès, sứ giả của các vị thần, nhiệm vụ giải cứu Io. Với đôi dép cánh, Hermès bay nhanh như gió đến nơi mà Argus đang canh giữ Io. Trong hình dáng một chàng nông dân, Hermès ngồi bên Argus và bắt đầu thổi lên những bản nhạc du dương tuyệt đẹp. Argus, thoạt tiên có vẻ nghi ngờ nhưng dần dần bị cuốn vào giai điệu êm ái ấy, để rồi lịm dần vào giấc ngủ.
“Hãy ngủ đi, bạn của tôi. Giấc ngủ sẽ mang lại sự bình yên cho tâm hồn bạn,” Hermès thì thầm trong gió.
Và chính trong thời khắc đó, Hermès nhẹ nhàng kết thúc cuộc sống của gã khổng lồ, giải thoát cho Io khỏi sự giam cầm.
Héra, nghe tin Argus đã gục ngã, đã quyết định lấy những đôi mắt của gã khổng lồ và đính lên đuôi con công để lưu giữ hình ảnh về một người đầy tớ trung thành, người đã hoàn thành nhiệm vụ đến cùng.
Mặc dù Io đã được giải thoát, nhưng số phận vẫn không ngừng trêu đùa với nàng. Nữ thần Héra, lòng đầy uất hận, đã phái một con ruồi khổng lồ bám riết trên thân thể nàng, dùng vòi nhọn đâm châm nàng không ngừng. Io đau đớn, cuồng loạn chạy hết nơi này đến nơi khác, từ vùng đất Argos, qua những cánh đồng xanh tươi đến gần như vô tận. Nàng đã đi ngang qua những dãy núi, những khu rừng rậm rạp cho đến khi gặp được Prométhée, vị anh hùng đang chịu đựng những đau khổ của bản thân.
Prométhée đã tiên tri cho nàng về số phận và chỉ đường đến Ai Cập, nơi cuối cùng nàng sẽ thoát khỏi số phận của một con bò. Cuối cùng, tình yêu giữa Io và Zeus sẽ sinh ra một đứa con là Épaphos, vị vua huyền thoại đầu tiên của đất nước Ai Cập. Những cuộc đời của các thế hệ sau này đều sẽ mang dòng máu của Io, và trong số họ, người vĩ đại nhất chính là Héraclès, một trong những anh hùng bất tử với sứ mệnh cao cả giải phóng Prométhée.
Cuộc hành trình đầy thăng trầm và khổ ải của Io từ châu Âu sang châu Á và cuối cùng là đến Ai Cập, mãi mãi in đậm trong ký ức của nhân loại qua nhiều địa danh mà nàng đã đi qua. Biển Ionie, nơi Io đã dừng chân, chính là chứng nhân cho những gian khổ mà nàng đã phải trải qua. Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu đã tranh luận rằng tên gọi “Biển Ionie” không chỉ đơn thuần lưu giữ bính đồ của Io mà còn gắn liền với những bộ lạc Ionieens, những người đã cư trú tại nơi này từ lâu.
Theo truyền thuyết, eo biển Bosphore, hay còn gọi là “Chỗ bò đi qua”, cũng mang tên Io, như một dấu tích ghi nhớ cuộc đời đầy bi thảm và bi tráng của nàng.
[72] Hespérides gồm có Églé, Érythie và Hespérie.
[73] Argus hay Argos, còn có tên là “Panoptès”, nghĩa là “người nhìn thấy hết”.
Như mọi người đều biết, Héra đã nhiều lần phải thấm đòn cay đắng, lòng đau như cắt khi phải chứng kiến Zeus, vị thần tối cao, với vẻ ngoài quyến rũ và lôi cuốn, lại nổi tiếng với tính cách “bướm ong”, say mê những cuộc tình chớp nhoáng, không hề suy nghĩ đến những đau khổ mà hành động của mình có thể mang lại cho vợ. Là nữ thần đại diện cho hôn nhân và hạnh phúc gia đình, Héra không thể chấp nhận được những mối tình vội vàng của Zeus; mỗi cuộc tình bên ngoài đó, trong mắt nàng, chẳng khác gì một mũi dao đâm thẳng vào lòng tự trọng và sự tôn nghiêm của gia đình. Thực tế, Héra đã không ít lần “đánh ghen” một cách dữ dội, và câu chuyện về Io là một trong những minh chứng nổi bật nhất cho sự phẫn nộ của nàng.
Io, con gái của thần Sông Inachos, vị vua của đất Argos, được sinh ra mang trong mình vẻ đẹp rực rỡ, cái loại sắc đẹp khiến những người thiếu nữ đồng trang lứa phải ghen tị. Tin đồn về nàng lan rộng như gió, và một ngày kia, thông tin về cô gái xinh đẹp này đã đến tai thần Zeus. Kể từ khoảnh khắc đó, những giấc ngủ của Io trở nên rối loạn bởi những giấc mơ kỳ lạ không ngừng xuất hiện, không phải là những cơn ác mộng, mà là những giấc mơ êm đềm tràn đầy tình cảm. Io thường thấy hình ảnh một chàng trai, không ai khác chính là Zeus, đến bên cạnh, thì thầm những điều ngọt ngào, mà mái tóc dài trắng trong như mây và đôi mắt ánh lên tình yêu thương hoàn mỹ.
“Io ơi,” chàng trai nói, “tôi không thể mang lại cho nàng hạnh phúc mà nàng xứng đáng trong bốn bức tường kín đáo này. Với sắc đẹp của nàng, nàng cần phải tìm được một người thương xứng đáng. Nhưng hãy đến cánh đồng xanh bên hồ Lerne, nơi tôi sẽ được tròn mắt ngắm nhìn nàng, để thỏa mãn cơn khao khát đã ngăn cản tôi bao lâu.” Những giấc mơ đã nghiến nát tâm trí Io, khiến nàng cảm thấy không thể giữ bí mật nữa. Do đó, nàng đành lòng thổ lộ với vua cha về những giấc mơ kỳ lạ này.
Vua Inachos, lo sợ trước những lời tiên tri, liền cử người đến cầu xin sự chỉ dẫn từ các đền thờ Delphes và Dodone. Các lời tiên tri lại mang đến một thảm kịch lớn hơn: nếu Io không làm theo tiếng gọi trong giấc mơ, thần Zeus sẽ phẫn nộ và trừng phạt cho sự kiêu ngạo này bằng cách tiêu diệt toàn bộ dòng dõi của nhà vua. Mặc dù bất đắc dĩ, Inachos cảm thấy không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đuổi Io ra khỏi cung điện, trong khi Io, vì tình thương gia đình, đành phải chấp nhận số phận, chấp nhận lời mời của Zeus.

Khó khăn từ phía Zeus chính là việc phải tránh ánh mắt của Héra. Zeus không thể để nàng truy ra mối tình vụng trộm này. Thần nhanh chóng hóa mình thành một đám mây đen kịt, dày đặc, bao phủ bầu trời và mặt đất, làm cho mọi thứ trở nên tối tăm và u ám như đêm. Dù Héra có thông minh đến đâu cũng không thể nào xuyên thấu qua bóng đen dày đặc đó. Zeus yên tâm bay đến với Io, nhưng Héra lại không phải là người dễ dàng bị lừa. Nhận thấy bầu trời bất thường, nàng lập tức ra đi tìm kiếm chồng. Sau nhiều nỗ lực tìm kiếm khắp nơi trên đỉnh Olympus, chẳng thấy dấu vết, Héra chợt hiểu ra và vội vàng lao xuống trần gian, ra lệnh cho những đám mây tan biến ngay lập tức.
Khi nàng đến nơi, Zeus đang đứng bên một con bò cái trắng muốt, vẻ đẹp kiêu sa đến nỗi khiến mọi ánh nhìn phải ngẩn ngơ. Zeus, dù đang trong tình trạng khó xử, lại lừa Héra bằng cách nói:
“Hera, nàng có thấy con bò cái này không? Nó thật kỳ diệu, như vừa từ lòng đất mà hiện ra!”
Héra, ánh mắt lấp lánh, ngay lập tức bị cuốn hút. “Quả thực nó đẹp quá, hãy cho ta con bò này, Zeus. Ta sẽ yêu thương và chăm sóc cho nó.”
Zeus không còn lựa chọn nào khác ngoài việc đồng ý, chịu đựng sự căng thẳng trong lòng. Héra, để chắc chắn, đã giao cho Argus, một gã khổng lồ với trăm con mắt, nhiệm vụ canh giữ con bò cái vô giá. Với sức mạnh và sự tỉnh táo của mình, Argus kiên quyết bảo vệ, không để Zeus có cơ hội gặp lại Io.
Nhưng thần Zeus không từ bỏ dễ dàng. Thần giao cho Hermès, sứ giả của các vị thần, nhiệm vụ giải cứu Io. Với đôi dép cánh, Hermès bay nhanh như gió đến nơi mà Argus đang canh giữ Io. Trong hình dáng một chàng nông dân, Hermès ngồi bên Argus và bắt đầu thổi lên những bản nhạc du dương tuyệt đẹp. Argus, thoạt tiên có vẻ nghi ngờ nhưng dần dần bị cuốn vào giai điệu êm ái ấy, để rồi lịm dần vào giấc ngủ.
“Hãy ngủ đi, bạn của tôi. Giấc ngủ sẽ mang lại sự bình yên cho tâm hồn bạn,” Hermès thì thầm trong gió.
Và chính trong thời khắc đó, Hermès nhẹ nhàng kết thúc cuộc sống của gã khổng lồ, giải thoát cho Io khỏi sự giam cầm.
Héra, nghe tin Argus đã gục ngã, đã quyết định lấy những đôi mắt của gã khổng lồ và đính lên đuôi con công để lưu giữ hình ảnh về một người đầy tớ trung thành, người đã hoàn thành nhiệm vụ đến cùng.
Mặc dù Io đã được giải thoát, nhưng số phận vẫn không ngừng trêu đùa với nàng. Nữ thần Héra, lòng đầy uất hận, đã phái một con ruồi khổng lồ bám riết trên thân thể nàng, dùng vòi nhọn đâm châm nàng không ngừng. Io đau đớn, cuồng loạn chạy hết nơi này đến nơi khác, từ vùng đất Argos, qua những cánh đồng xanh tươi đến gần như vô tận. Nàng đã đi ngang qua những dãy núi, những khu rừng rậm rạp cho đến khi gặp được Prométhée, vị anh hùng đang chịu đựng những đau khổ của bản thân.
Prométhée đã tiên tri cho nàng về số phận và chỉ đường đến Ai Cập, nơi cuối cùng nàng sẽ thoát khỏi số phận của một con bò. Cuối cùng, tình yêu giữa Io và Zeus sẽ sinh ra một đứa con là Épaphos, vị vua huyền thoại đầu tiên của đất nước Ai Cập. Những cuộc đời của các thế hệ sau này đều sẽ mang dòng máu của Io, và trong số họ, người vĩ đại nhất chính là Héraclès, một trong những anh hùng bất tử với sứ mệnh cao cả giải phóng Prométhée.
Cuộc hành trình đầy thăng trầm và khổ ải của Io từ châu Âu sang châu Á và cuối cùng là đến Ai Cập, mãi mãi in đậm trong ký ức của nhân loại qua nhiều địa danh mà nàng đã đi qua. Biển Ionie, nơi Io đã dừng chân, chính là chứng nhân cho những gian khổ mà nàng đã phải trải qua. Tuy nhiên, một số nhà nghiên cứu đã tranh luận rằng tên gọi “Biển Ionie” không chỉ đơn thuần lưu giữ bính đồ của Io mà còn gắn liền với những bộ lạc Ionieens, những người đã cư trú tại nơi này từ lâu.
Theo truyền thuyết, eo biển Bosphore, hay còn gọi là “Chỗ bò đi qua”, cũng mang tên Io, như một dấu tích ghi nhớ cuộc đời đầy bi thảm và bi tráng của nàng.
[72] Hespérides gồm có Églé, Érythie và Hespérie.
[73] Argus hay Argos, còn có tên là “Panoptès”, nghĩa là “người nhìn thấy hết”.
Chúc các bạn, anh, chị em có được những giờ phút thư giãn khi đọc truyện cổ tích Thần thoại Hy Lạp tại website cotichvietnam.com