Ngày xưa, ở một vùng quê tươi đẹp thuộc tỉnh Bắc, có một cô gái tên là Xuân Hương. Nàng xinh đẹp như hoa thủy tiên, mang cả vẻ đẹp thanh khiết của thiên nhiên. Xuân Hương sống cùng mẹ, một bà lão tần tảo, vì cha nàng đã sớm qua đời để lại gánh nặng cho hai mẹ con. Họ làm lụng vất vả để nuôi sống nhau trong ngôi nhà nhỏ bé bên dòng sông trong xanh và giữa khung cảnh trữ tình của cánh đồng xanh mướt.
Xuân Hương được sinh ra với tài năng thiên phú, và may mắn rằng nàng đã được cha dạy dỗ biết đọc, biết viết từ tấm bé. Tuy không được như những cô gái khác trong gia đình quyền quý, nàng vẫn quyết tâm học hành. Năm mười lăm tuổi, sau nhiều điều thuyết phục với mẹ, nàng xin đến học tại nhà một cụ đồ già trong làng, nơi mà những câu văn và chữ nghĩa luôn tràn đầy sự ấm áp và tri thức.
Cùng thời điểm đó, trong làng có một chàng trai trẻ tuổi tên là Như Mai, con trai của một viên quan đầu tỉnh. Như Mai không chỉ đẹp trai mà còn thông minh, với ước mơ khẳng định bản thân qua con đường học hành. Với dáng vẻ điển trai và phong cách khôn khéo, chàng luôn khiến lòng người xao xuyến.
Nhân một ngày lễ hội lớn, trong không khí rộn ràng của tết Đoan Ngọ, Như Mai cùng một tiểu đồng đi dạo ngắm cảnh. Tình cờ, khi họ đi qua ngôi chùa cổ, chàng thoáng thấy các cô gái đang vui đùa bên gốc cây đa. Xuân Hương, với vẻ đẹp tươi tắn và nụ cười rạng rỡ, đang đu đưa cùng những giấc mơ tuổi trẻ. Khoảnh khắc đó, sắc đẹp của nàng đã khiến Như Mai không thể rời mắt.
“Ôi!” Như Mai thốt lên, “Ta đã nghe biết bao lời ca ngợi vẻ đẹp của con gái xứ Bắc, nhưng chưa ai có thể sánh được với cô gái dưới gốc cây này”.
Từ khoảnh khắc ấy, nỗi nhớ không ngừng lớn lên trong trái tim Như Mai. Hàng ngày, chàng lấy cớ đến ngôi chùa cổ để được thấy Xuân Hương, nhưng trong lòng luôn bị giằng xé giữa tình yêu và trách nhiệm học hành. Tiểu đồng, người bạn đồng hành, thấy chủ mình ngày càng trở nên mơ màng, khuyên nhủ, nhưng Như Mai quyết không từ bỏ ý nguyện của mình.
“Không, mày sẽ phải giúp ta,” Như Mai năn nỉ. “Nếu mày thực sự là bạn tốt của ta, mày sẽ giúp ta có được cái mà ta khao khát, chứ không phải là những lời cằn cỗi”.
Sau ba ngày trăn trở, tiểu đồng về và mang đến cho Như Mai tin tức về Xuân Hương.
“Nếu ngài chuẩn bị một món quà, tôi sẽ mách cho ngài cách để gần gũi với cô ấy,” tiểu đồng khéo léo đề xuất.
Như Mai, với lòng quyết tâm, đã lập tức đồng ý. Tiểu đồng nhanh chóng sắm sửa cho chàng một bộ trang phục phụ nữ lộng lẫy, vì chàng tin rằng với sắc đẹp của mình, việc cải trang sẽ không khó khăn gì.
Sau khi mặc lên bộ trang phục đó, Như Mai thật sự trở thành một cô gái xinh đẹp, ai nhìn cũng phải ngạc nhiên. Dưới sự dẫn dắt của tiểu đồng, chàng đến nhà Xuân Hương, lén lút nói dối mình là ái nữ của một quan lớn, đang theo học gần đó.
“Chào chị, em tên là Mi, lần đầu đến thăm nhà chị. Nhân lễ hội này, em có ghé qua mua sắm ít lụa,” Như Mai nói, trang nhã và tự tin.
Bà mẹ Xuân Hương, không mảy may nghi ngờ, đã mời chào Xuân Hương ra để tiếp chuyện. Từ đó, giữa Như Mai và Xuân Hương nảy sinh tình bạn thân thiết, họ cùng nhau học tập, chia sẻ những ước mơ và khát vọng của tuổi trẻ.
Một buổi chiều, trong lúc họ cùng nhau dạo bước dưới ánh trăng vàng rực rỡ, Xuân Hương chợt ngã vì vấp phải cành cây, nhưng được Như Mai nhanh như chớp ôm lấy.
“Cảm ơn chị! Nếu chị là con trai, chắc tôi sẽ phải lòng chị mất,” Xuân Hương cười nói.
“Nhớ nhé! Một lời như ném châu gieo vàng. Một lúc nào đó chị sẽ cầu Phật cho hóa thành con trai, để em được yêu chị,” Như Mai trêu đùa.
Xuyên suốt cuộc trò chuyện vui vẻ đó, Xuân Hương đã viết giấy cam kết lòng trung thành với Như Mai, để giữ gìn tình cảm của họ.
Nhưng khi cuộc sống dường như đang tươi đẹp, Như Mai nhận tin cha bị triệu hồi về kinh đô, đôn đốc chàng phải đi theo.
“Xuân Hương, mặc dù xa cách, nhưng ta sẽ học hành thành tài và trở về với em. Em chỉ cần chờ đợi,” Như Mai động viên nàng.
“Lòng em sẽ chỉ đợi một mình chàng,” Xuân Hương khẳng định.
Năm năm trôi qua, Như Mai trở thành một trạng nguyên, nổi tiếng khắp cả nước. Nhưng bên trong chàng, hình bóng của Xuân Hương chưa từng phai nhạt. Khi nghe tin về nàng, chàng quyết tâm trở lại, để thuyết phục nàng rằng lòng chung thủy của chàng là đích thực.
Còn đối với Xuân Hương, thời gian là một thử thách. Nàng từ chối bao lời tán tỉnh, vẫn chờ đợi và gìn giữ hình ảnh của Như Mai. Tuy vậy, cuộc đời đã không dễ dàng, nàng bị một viên quan ác độc ghen ghét, bịa đặt chuyện bội hôn và đưa nàng vào cơn khốn khổ. Xuân Hương, với bản lĩnh và sự mạnh mẽ, không hề khuất phục.
Khi Xuân Hương đang đối mặt với sự hung ác của thế gian, Như Mai, với tư cách là khâm sai đại thần, trở về như một vị cứu tinh. Với một dáng vẻ tự tin và lạnh lùng, chàng đã đứng lên bênh vực cho tình yêu và sự trong sáng của Xuân Hương.
“Nhường chỗ cho ta,” chàng dõng dạc nói, “Ta chính là khâm sai đại thần, ta đã điều tra kỹ lưỡng và của nàng Xuân Hương thật sự không có tội. Những kẻ vu cáo chính là kẻ đáng bị trừng trị.”
Từ đó, lòng người dần kiến nghị, sự thật được sáng tỏ.Cuối cùng, nhà vua đã khâm phục câu chuyện tình yêu đặc sắc này, và đám cưới của Như Mai và Xuân Hương diễn ra trong sự chúc phúc nồng nàn của mọi người.
Trong những ngày lễ hội rộn ràng, bà mẹ Xuân Hương tự hào nhìn những đứa con của mình bước qua những ngưỡng cửa mới, trái tim đầy ắp hạnh phúc.
“Có con gái làm rạng danh cả một dòng họ, còn hơn có hàng trăm con trai,” bà lão vui vẻ tâm sự với những người bà con.
Câu chuyện vừa qua không chỉ là một cuộc tình đầy trắc trở mà còn là bài học về lòng chung thủy và sự kiên nhẫn. Xuân Hương và Như Mai đã chứng minh rằng, chỉ cần có niềm tin và tình yêu chân thành, tất cả khó khăn đều có thể vượt qua.
Chúc các bạn, anh, chị em có được những giờ phút thư giãn khi đọc truyện cổ tích dân gian tại website Cổ tích Việt Nam.
